Tía tô dại

Tên khác

Tên thường gọi: Tía tô dại, Hoắc hương dại, É lớn tròng, Tía tô giới, hoắc hương núi

Tên khoa học: - Hyptis suaveolens (L.) Poit.

Họ khoa học: Thuộc họ Hoa môi - Lamiaceae.

Cây tía tô dại

(Mô tả, hình ảnh cây tía tô dại, phân bố, thu hái, chế biến, thành phần hóa học, tác dụng dược lý)

Mô tả:

Cây tía tô giới là một cây thuốc nam quý, dạng cây thảo cao 0,5-2m, có lông nhiều. Lá có cuống dài, phiến lá hình trứng, mép có răng cưa, có lông ở cả hai mặt. Cụm hoa xim ở nách lá, có cuống ngắn hơn lá. Hoa màu xanh hơi tím. Đài hoa có lông, 10 cạnh, 5 răng như kim. Tràng có 2 môi. Quả bế tư, hơi dẹt.

Bộ phận dùng:

Thân, lá - Caulis et Folium Hyptidis Suaveolentis.

Nơi sống và thu hái:

Cây của châu Mỹ nhiệt đới, được truyền vào nước ta, mọc ở các bãi đất hoang, ven đường đi, nơi khô ráo. Có thể thu hái toàn cây tươi, cắt bỏ rễ, hoặc dùng rễ để riêng, chặt nhỏ, phơi khô hay sấy khô, có khi chỉ dùng lá phơi khô.

Thành phần hóa học:

Trong cây tươi có 1-1,5% tinh dầu, trong đó có sabinen, limonen, azulen sesquiterpen và alcol sesquiterpen. Trong lá tươi có tinh dầu mà thành phần chính là camphen, g-terpinen, b-pinen, limonen, fenchen; còn có 5 terpen, 10 sesquiterpen và 5 diterpen chưa xác định.

Tác dụng dược lý

Cây được dùng làm thuốc hưng phấn, phát hãn, trong trường hợp bị cảm cúm, có khi còn được làm thuốc sinh sữa.

Vị thuốc tía tô dại

(Tính vị, quy kinh, công dụng, liều dùng)

Tính vị, tác dụng:

Vị cay, đắng, tính ấm; có tác dụng lưu phong tán ứ, giải độc định thống.

Công dụng, chỉ định và phối hợp:

Thường dùng chữa cảm sốt, đau đầu, đau dạ dày, ruột chướng khí, đau bụng, nôn mửa, ỉa chảy.

Còn dùng trị lỵ ra máu, ra mủ, sưng vú.

Dùng ngoài để cầm máu vết thương, chấn thương, bệnh viêm da, eczema, rắn cắn.

Ở Trung Quốc, thân lá cây được dùng trị cảm mạo, phong thấp, thấp chẩn, đòn ngã gẫy vết thương.

Liều dùng

Dùng từ 8-12g sắc nước uống

Tác dụng chữa bệnh của tía tô dại

Chữa phát ban, viêm da, eczema

Thân, cành tía tô dại đun nước để tắm

Chữa rắn cắn

Dùng lá tươi của cây tía tô dại giã nát đắp vào vết rắn cắn, rết cắn, đắp nơi viêm sưng tấy, lở loét

Cầm máu vết thương

Dùng lá tía tô dại 1 phần, lá cây Ngoi hay cây La (2 phần) giã nát và đắp. Dùng gạc băng lại.

Giúp ăn ngon, làm thuốc điều kinh và kích thích làm toát mồ hôi, và thường dùng làm thuốc kích thích sự điều tiết sữa.

Rễ tía tô dại sắc uống

Thaythuoccuaban.com Tổng hợp

*************************