Tên thường gọi: Bóng cá còn gọi bong bóng cá, ngư biêu, ngư giao,
Tên tiếng Trung: 鱼泡
(Mô tả, hình ảnh Bong bóng cá, phân bố, thu bắt, chế biến, thành phần hóa học, tác dụng dược lý)
Bóng cá của các loài cá lớn như cá chiên, cá tầm, cá lạc, cá đường, cá vàng lớn vùng biển, cá tra, cá ba sa vùng cá nước ngọt... được sử dụng làm vị thuốc trong YHCT
Bóng cá là một nội quan của các loài cá, có hình dạng như một chiếc túi chứa không khí giúp cá có thể điều chỉnh được tỉ trọng và khả năng nổi của mình, điều này khiến cá có thể lơ lửng ở một độ sâu nhất định mà không cần phải bơi. Bong bóng cá cũng có tác dụng giữ thăng bằng vì tại tư thế "chuẩn" của cá, trọng tâm của khối lượng sẽ nằm ở phía dưới trọng tâm của thể tích do bong bóng cá nằm ở mặt lưng của cơ thể. Một chức năng khác của bong bóng cá là buồng cộng hưởng nhằm tiếp nhận hay tạo ra âm thanh.
Bóng cá chứa protid dạng keo (gelatin), lipid, đường, nguyên tố vi lượng và vitamin…
Hàm lượng collagen cao trong bong bóng cá còn cải thiện chức năng hấp thu tiêu hóa của dạ dày, ruột, giúp chữa lành các vết thương đường tiêu hóa.
Hàm lượng collagen của bóng cá có tác dụng làm liền các vết thương.
Các loại cá lớn sau khi được mổ, chọn lấy bóng cá. Khi chế biến, rửa sạch, ngâm bóng cá trong nước gừng có pha ít rượu trắng để loại bỏ mùi tanh. Có thể sấy khô và bảo quản cẩn thận để tránh mốc dùng dần.
Bóng cá tốt nhất khi dùng tươi
(Tính vị, quy kinh, công dụng, liều dùng)
Bóng cá: vị ngọt, tính bình.
Quy vào kinh thận
Bóng cá có tác dụng bổ thận ích tinh, tư dưỡng cân mạch, chỉ huyết, tán ứ tiêu thũng. Dùng cho các trường hợp di tinh, hoạt tinh, thổ huyết, khái huyết, uốn ván kinh giật, băng huyết, trĩ lậu, đại tiện xuất huyết.
Liều dùng và cách dùng: 9 – 50g bằng cách nấu, hầm, xào, rán.
Người có rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, đàm thấp không dùng
Bài 1: Bong bóng cá 50g, kỷ tử 30g, gạo 50g, nước 2 lít. Nấu cháo ăn hàng ngày 1 thang.
Bài 2: Ba kích 19g, ích trí nhân 10g, kỷ tử 10g, bóng cá 15g, sinh khương 2g, đại táo 2 quả, gia vị. Hầm cách thủy 3 giờ là được. Ăn trong ngày.
Bài thuốc 1: Bóng cá 15g, ích trí nhân 10g, ngó sen 6g, gừng 4 miếng, thịt lợn nạc 60g. Hầm cách thủy 3 giờ, nêm gia vị. Ăn trong ngày.
Bài thuốc 2: Bóng cá 70g, đào nhục 80g, sa uyển tử 20g, đại táo 3 quả, gừng tươi 3 miếng. Các vị cho vào nồi hầm 2 tiếng, nêm gia vị. Ăn trong ngày.
Bài 1: Canh bóng cá hạt sen nhãn nhục lượng vừa đủ. Nấu canh ăn hàng ngày giúp chữa mất ngủ.
Bài 2: Bóng cá 15g, gà ác nhỏ 250g, hạt sen 15g, nhãn nhục 12g, sinh khương 4 miếng, rượu vang 1 thìa. Hầm cách thủy 2 tiếng, nêm gia vị. Ăn trong ngày.
Những người mắc bệnh về dạ dày, viêm loét đường tiêu hóa sử dụng các món từ bong bóng cá thường xuyên (như cháo bong bóng cá, bong bóng cá hầm, canh bong bóng cá…) sẽ giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày, hỗ trợ tái tạo niêm mạc, nhanh lành vết loét.
Ở thế kỷ 18, thay vì sử dụng kem sát khuẩn thì họ dùng thạch cá để điều trị vết thương. Bong bóng cá được sấy khô tán thành bột, rắc lên các vết thương bị nhiễm khuẩn. Sau này các nhà nghiên cứu mới phát hiện ra rằng, collagen trong bong bóng cá có thể chữa lành cho nhiều loại vết thương khác nhau và phương pháp điều trị thông thường hiếm khi có hiệu quả. Vì khi bôi lên vết thương, collagen trong bong bóng cá có vai trò như một cái kẹp cầm máu, giúp kích thích sự tăng trưởng của các tế bào mới từ vết thương, đẩy nhanh tốc độ lành bệnh.
Cách làm: bóng cá đã chế biến 150g nướng chín vàng tán bột mịn, mỗi lần dùng 15 – 30g, trộn với 2 quả trứng gà, hấp hoặc chiên trên chảo. Khi ăn, uống với nước ấm có pha chút rượu. Dùng đợt 5 – 7 ngày.
Cách làm: bóng cá 50g, lạp xường 3 cây, ớt xào 1 quả, hành lá 2 – 3 nhánh, rượu mai quế lộ 1/3 thìa súp, tỏi 1 củ và gia vị. Lạp xường, ớt thái lát; hành rửa sạch thái ngắn, bóng cá làm sạch thái nhỏ, rán vàng, vớt ra để ráo. Tỏi đập giập, băm nhỏ, phi trong dầu đến thơm, cho lạp xường vào rán chín, sau đó cho hạt điều, ớt và rượu mai quế lộ, hạt nêm vừa ăn. Cho bóng cá rán và hành vào, đảo nhanh và tắt bếp.
Cách làm: bóng cá 10g, xương ức gà, đầu cổ hay chân gà 0,5kg, thịt cua 200g, trứng gà 2 quả, bột năng 100g, hạt nêm, hành tây, rau mùi, hạt tiêu tán mịn. Bóng cá làm sạch thái hạt lựu. Hầm xương gà với khoảng 2,5 lít nước, vớt bọt liên tục để nước trong; khi thịt mềm, bỏ xương, cho hạt nêm vào nước dùng cho vừa ăn. Thịt cua trộn với hành tây, 1/3 thìa cà phê bột tiêu và ít dầu, đảo đều. Cho bóng cá và thịt cua vào nồi nước dùng, nấu chín kỹ. Hòa bột năng với ít nước lạnh, khuấy cho tan, cho bột vào canh, khuấy đều, đun sôi. Trứng đánh tan, rưới vào súp, khuấy đều, múc ra bát, rắc rau mùi thái nhỏ, hạt tiêu. Ăn nóng.
Cách làm: Bóng cá 50g, gạo nếp 50g. Bóng cá sơ chế sạch, thái nhỏ, nấu thành cháo, thêm muối mắm gia vị.
Cách làm: Bóng cá 30g, đường trắng 60g. Bóng cá sơ chế sạch, thái miếng cho vào nồi, cho tiếp đường hòa tan trong nước, đun cách thủy cho chín nhừ. Mỗi ngày ăn 1 lần, liên tục một đợt 7-10 ngày.
Thaythuoccuaban.com Tổng hợp
*************************
Thông tin trên Website :www.thaythuoccuaban.comchỉ có tính chất tham khảo. Người xem không được dựa vào để tự chữa bệnh.
Lương y Nguyễn Hữu Toàn . Địa chỉ: Số 482 lô 22C Đường Lê Hồng Phong, Đông Khê, Ngô Quyền, Hải Phòng. GP : 197GCN HNY SYTH