VÔ SINH

Vô sinh nữ

I. Khái niệm

Khi phụ nử tuổi sinh đẻ lấy chồng sau hai năm chung sống và không dùng bất cứ một

biện pháp tránh thai nào mà không có con thì được gọi là vô sinh nguyên phát. Nguyên nhân vô sinh phần lớn do nữ giới (khoảng 85%)

Nguyên nhân chứng vô sinh nữ ngoài những nguyên nhân do dị tật, do tiên thiên bất túc

hì phần nhiều là do kinh nguyệt không điều hoà, do các ảnhhưởng của môi trường sống và sinh hoạt làm cho âm dương mất cân bằng, xung nhâm hư tổn mà không thụ thai

II.Điều trị

1. Can huyết hư

Triệu chứng: Thân thể yếu ớt, mặt vàng, đầu choáng, mắt mờ, hình thể suy, lượng kinh ít, sắc nhạt, kinh chậm, mạch hư

Vô sinh can huyết hư	Thục địa	40	Bạch thược	20	Qui đầu	20
Dưỡng tinh chủng ngọc thang	Sơn thù	20

Sắc uống ngày 1 thang

Châm cứu : Tử cung hư hàn, cửa tử cung bế tắc lâu ngày không có con châm nhóm huyệt Khí hải, Quan nguyên, Trung cực , Tử cung

Bị hư hàn châm từ 3-5 phân, châm bổ,sau khi châm cứu 3- 5 tráng. Bị thực châm sâu 5 phân đến 1 thốn tả, không cứu

2.Hư hàn

Triệu chứng: Bụng dưới lạnh hay phát cơn đau, kinh chậm lượng ít, sắc nhạt rêu mỏng, Mạch trầm sáp, Tiểu tiện đi nhiều

Vô sinh hư hàn		Ngải cứu	300	Qui đầu	300	Ngô thù	200
Xuyên khung	200	Tục đoạn	150	Bạch thược	200	Hoàng kỳ	200
Hương phụ	200	Sinh địa	100	Quan quế	50

Sà sàng chữa phụ nữ tử cung lạnh không có con

Châm cứu : Tử cung hư hàn, cửa tử cung bế tắc lâu ngày không có con châm nhóm huyệt khí hải, quan nguyên, trung cực , tử cung

Bị hư hàn châm từ 3-5 phân , châm bổ ,sau khi châm cứu 3- 5 tráng.Bị thực châm sâu 5 phân đến 1 thốn tả, không cứu

3. Do đàm thấp

Triệu chứng: Người béo, nhiều lông, chóng mặt hồi hộp, khí hư trắng, dính, ra nhiều, kinh nhiều sắc nhạt hoặc không đều, lưỡi non bệu, rêu trắng dầy, nhờn dính

Khải cung hoàn

Vô sinh đam thấp		Bán hạ	400	Hương phụ chế	400	Trần bì	200
Xuyên khung	300	Hương phụ	400	Thần khúc	200	Bạch linh	200

Các vị tán nhỏ làm hoàn mỗi ngày dựng 12 g

Châm cứu : Tử cung hư hàn, cửa tử cung bế tắc lâu ngày không có con châm nhóm huyệt khí hải, quan nguyên, trung cực , tử cung

Bị hư hàn châm từ 3-5 phân , châm bổ,sau khi châm cứu 3- 5 tráng.Bị thực châm sâu 5 phân đến 1 thốn tả, không cứu

4. Can uất

Hay uất khôngvui, sườn ngực đầy tức, ngủ mê, kinh không đều, Mạch huyền sác

Vô sinh can uất		Qui đầu tẩm rượu sao	20	Bạch truật	20	Bạch linh	12
Đan bì	12	Bạch thược	100	Hương phụ	12	Thiên hoa	8

Sắc uống

Châm cứu : Tử cung hư hàn, cửa tử cung bế tắc lâu ngày không có con châm nhóm huyệt khí hải, quan nguyên, trung cực , tử cung

Bị hư hàn châm từ 3-5 phân , châm bổ ,sau khi châm cứu 3- 5 tráng.Bị thực châm sâu 5 phân đến 1 thốn tả, không cứu

Vô sinh nam

Là chỉ nam giới,sau khi kết hôn,người phụ nữ bình thường 1 năm mà không sinh đẻ

Có thể kèm theo các triệu chứng yếu sinh lý như không ham muốn tình dục, hoạt tinh, liệt dương, ....hoặc các triệu chứng cận lâm sàng như tinh trùng yếu, tinh trùng dị dạng....

Trên lâm sàng thường gặp các thể sau

1. Tinh suy

Triệu chứng: Lưng đùi tê mỏi, tinh thần mỏi mệt yéu sức, kiêm chứng tinh dịch loãng, không thiết tha về sinh lý, tinh trùng giảm ít

Lý: thận hư tuỷ yếu

Nam tử bất dục phương

	Thỏ ty tử	Ngũ vị	Phúc bồn tử
Sa tiền	Kỉ tử	Sa uyển tử	Hoàng tinh
Tang phiêu tiêu	Lộc giác	Nữ trinh tử	Tử hà sa
Hà thủ ô	Qui đầu	Nhục thung dung

Gia giảm: Âm hư gia Sinh địa, Hoàng bá, Tri mẫu. Dương hư gia Tiên mao, phỉ tử, Nhục quế.

Kiêm khí trệ huyết ứ gia: Hương phụ, Phật thủ, Xuyên khung, Xích thược

2. Dương hư

Không có con, kiêm các chứng dương nuy, tảo tiết hoặc kiểm tra số lượng tinh trùng quá ít, hoặc sô tinh trùng hoạt động không nhiều, hoặc tinh trùng dị dạng phần nhiều do tinh suy dương yếu

Lý thị dục tự thang (Lý đức nhai yscn TY viện khu Sùng văn bắc kinh)

		Tiên mao	15	Thỏ ty tử	15	Thục địa	15
Ngũ vị	15	Đông qui tử	15	Phúc bồn tử	15	Dâm hương hoắc	15
Hà thủ ô	24	Ba kích	15	Lộc giác	15	Phụ tử	6
Nhục thung dung	15

3. Vô Tinh

Nếu kiểm tra không có tinh trùng thì phải bổ thận trợ dương sinh tinh ích tuỷ dùng

Chủng tử đan (Trương Hải sầm nghiên cứu viên viện ncty hà nam)

		Hải long	3 con	Dương thận	1 đôi	Hải cẩu thận	15
Dâm hương hoắc	20	Ba kích	20	Kỉ tử	30	Lộc nhung	15
Nhục thung dung	15	Thai bàn	30	Tiên mao	20	Hồ lô ba	20

4.Dương hư ứ trệ

Dương hư tinh yếu mà kiêm chứng sắc mặt đen sạm, chất lưỡi tía tối là dolà do tinh huyết của thận nguyên dương bất túc, lại kiêm cả ứ trệ

Lư thị hoàn xuân khẩu phục dịch (Lư phương ys cn TY học viện tp Cáp nhĩ tân)

		Nhân sâm	15	Dâm dương	15	Kỉ tử	15
Lộc nhung	5	Hoa tam thất	15

Các vị trên ngâm cồn Etilic 12% trong 2 tuần, lọc bỏ bã lấy nước trong, mỗi lần 10ml ngày 2 lần

5.Tỳ hư

Kiêm chứng đại tiện lỏng, ăn kém là do tỳ khí hư yếu thận tinh kém

Kiện tỳ Bổ thận

Điền tinh chủng tử hoàn

		Hoàng kỳ	120	Thục địa	120	Bạch truật	100
Nhục thung dung	90	Tiên mao	90	Ba kích	90	Phỉ thái tử	90
Kỉ tử	90	Lộc giác giao	90	Ngưu tất	60	Cam thảo	60
Bạch sâm	120	Hoài sơn	120	Phá cố chỉ	90	Tiên linh tỳ	90
Hồ lô ba	90	Sơn thù nhục	90	Cẩu tích	90	Tục đoạn	60
Đỗ trọng	60	Sa nhân	3

Tán bột luyện mạt làm viên, mỗi viên nặng 10g ngày uống 3 viên, mỗi lần 1 viê

6.Thấp nhiệt

Phòng lao quá độ hoặc có thiền sử tổn thương bộ phận sinh dục mà không sinh ccon được, kiêm chứng phát sốt về chiều, tâm phiền khát nước, tiểu tiện vàng, đại tiện táo, lưng đùi tê mỏi, đổ mồ hôi trộm, lưỡi ít rêu hoặc rêu vàng nhớt, hoặc kiểm tra tinh dịch không biến hoá

Lý: Can thận âm hư kiêm cả thấp nhiệt

Nếu thiên về âm hư dùng bài Bất dục cơ bản phương 1

		Sinh địa	12	Đan bì	6	Ngọc bích tán	15
Phục linh	10	Sa tiền	10	Trạch tả	10	Bích đào can	10
Tri mẫu	6	Kỉ tử	10	Bạch thược	10

7.Tỳ phế khí hư

Vô sinh dễ bị cảm, tắc mũi, họng đau khái thấu, đại tiện nhão hoặc ăn uống không giữ gìn nóng lạnh là ỉa lỏng nôn mửa buồn nôn, trướng bụng đau bụng hoặc váng đầu tự ra mồ hôi sắc mặt kém tươi mạch tế nhược, lưỡi nhạt rêu trắng, cạnh lưỡi có vết răng

Bất dục cơ bản phương số 2