BỆNH DA CÁ (Da rắn)

ĐÔNG Y ĐIỀU TRỊ BỆNH DA CÁ

Đại cương

Bệnh da cá là bệnh có tính di truyền, có thể xuất hiện ngay sau sinh hoặc khi được 2-3 tuổi, các Triệu chứng của bệnh là: da khô ráp, bong, nứt nẻ, về mùa đông và mùa khô càng các tuyến chất nhờn giảm tiết nên bệnh nặng lên, có khi nứt nẻ chảy máu. Nếu nặng thì toàn thân da khô ráp, nổi vẩy hình tròn hoặc hình trám, giữa các khe ngang dọc như da rắn màu nâu xám. Nặng nhất là ở vùng da dày như lưng, mông, mặt ngoài các chi, Vùng da mỏng như nách, bẹn, cổ mặt... thường ít bị. Một số vùng do gãi, chà xát mạnh dễ bị xây xước, nhiễm khuẩn thứ phát, nổi mụn nhọt.

Bệnh da cá đông y gọi là sà bì tiên, sà thân. Đông y cho rằng bệnh chủ yếu do bẩm tố tiên thiên bất túc, hậu thiên phế tỳ khí hư huyết thiếu, dẫn đến phong thắng huyết táo, da không được nuôi dưỡng.

Đông y điều trị bệnh da cá

Huyết hư sinh phong:

Triệu chứng: da toàn thân khô, nứt, tình trạng như da rắn, da cá, cảm giác ngứa, mùa đông nặng hơn mùa hè, mặt sắc vàng úa, có khi đau đầu, hồi hộp, lưỡi trắng mỏng, mạch tế.

Pháp: dưỡng huyết khứ phong nhuận táo

Bài 1: Sinh huyết nhuận phu ẩm

Sinh huyết nhuận phu ẩm	Qui xuyên	8	Thục địa	8	Sinh địa	4
Hoàng kì	4	Thiên môn	12	Mạch môn	8	Ngũ vị	18 hạt
Thăng ma	2	Hoàng cầm	4	Hồng hoa	2	Đào nhân	4
Qua lâu	4

Bài 2: Dưỡng huyết khứ phong nhuận phu thang

Bệnh Da cá huyết hư sinh phong	Kê huyết đằng	30	Đương quy	20	Nữ trinh tử	20
Tang thầm	20	Tật lê	20	Hắc chi ma	20	Thục địa	15
Hoàng kỳ	15	Bạch thược	18	Cương tằm	10	Đan bì	10
Cam thảo	5

Thể Âm hư huyết táo:

Triệu chứng: da khô, sắc đen sậm màu tro, mùa đông sần sùi thành vảy, miệng khô, lòng bàn chân bàn tay nóng, đại tiên khô kết, lưỡi hồng ít rêu, mạch tế sác.

Pháp: tư âm hoạt huyết nhuận táo

Phương: Sa sâm mạch đông thang gia giảm

Bệnh Da cá Âm hư huyết táo	Sa sâm	30	Mạch đông	15	Bạch cập	15
Ngọc trúc	20	Sinh địa	20	Thạch hộc	12	Bạch thược	12
Hoài sơn	10	Đan bì	15	Cam thảo	5

Thể huyết táo

Đông y cho rằng bệnh da cá là do huyết táo không nhuận được bì phu sinh ra.

Pháp trị : bổ huyết hoạt huyết vinh nhuận bì phu

Triệu chứng: da khô ráp, bong, nứt nẻ, về mùa đông và mùa hanh càng bị nặng, có khi nứt nẻ chảy máu. Nếu nặng thì toàn thân da khô ráp, nổi vẩy hình tròn hoặc hình trám, giữa các khe ngang dọc như da rắn mầu nâu xám. Nặng nhất là ở vùng da dày như lưng, mông, mặt ngoài các chi, Vùng da mỏng như nách, bẹn, khuỷu tay chân, cổ mặt... thường không bị.

Da cá 1		Qui xuyên	12	Thục địa	12	Sinh địa	6
Hoàng kì	6	Thiên môn	18	Mạch môn	12	Ngũ vị	8
Thăng ma	3	Hoàng cầm	6	Hồng hoa	10	Đào nhân	6
Qua lâu	6	Kê huyết đằng	16	Tang bì	8

Uống ngày 1 thang. Thời gian điều trị 4-6 tháng là 1 liệu trình

Thuốc dùng ngoài

Mỗi ngày sắc lên rửa vùng da bệnh

Nước rửa bệnh da cá	Đào nhân	30	Hồng hoa	10	Kê huyết đằng	30
Bạch tiên bì	30	Bạch cập	30	Hoàng tinh	30	Kinh giới	20

Hoặc dùng nhuận phu cao:

Cao bôi bệnh da cá	đào nhân	30	mỡ lợn	60	đương quy	15
tử thảo	10	dầu vừng	120

Chế thành cao bôi ngoài da

Chăm sóc hàng ngày

- Tránh chà xát, kỳ cọ mạnh lên vùng da bệnh khi tắm.

- Mùa đông cũng chỉ nên dùng nước ấm vừa phải.

- Không nên lạm dụng xà phòng vì càng tẩy hết lớp nhờn trên da vàng làm da thêm khô, căng dễ nứt nẻ, giảm sức đề kháng.

- Tăng cường ăn rau, quả tươi như giá đỗ, cà chua, bắp cải, rau ngót, cam bưởi, đu đủ… để bổ sung nguồn vitamin cần thiết cho da.

THAM KHẢO

Bệnh da cá là gì?

Bệnh da cá là một rối loạn da di truyền trong đó các tế bào da chết tích tụ trên bề mặt của da, tạo thành lớp vảy khô, lớp vảy này khô, dày xắp xếp giống như cấu trúc của vảy cá.

Bệnh da cá hay còn gọi là bệnh vẩy cá có thể là bẩm sinh, có liên quan tới yếu tố di truyền. Bệnh da cá có thể chỉ xuất hiện trong thời kỳ thơ ấu, trường thành sẽ hết, tuy nhiên một số trường hợp bệnh phát triển đến hết cuộc đời. Đa số các trường hợp bệnh nhân da cá đều nhẹ, chỉ xuất hiện ở một số vùng da trên cơ thể. Trường hợp nặng bệnh tiến triển toàn thân, hoặc kết hợp với các bệnh ngoài da khác như eczema.

Triệu chứng bệnh da cá ?

Người bị bệnh da cá thì cơ chế loại bỏ, tái tạo các tế bào của da bị chậm lại. Ở người bình thường những tế bào da bị lão hóa sẽ tự bong ra ngoài, còn ở những người bị bệnh da cá, tế bào chết sẽ tích tụ ngày một nhiều (mãn tính) trên bề mặt da như hình vảy cá. Bệnh thường có biểu hiện nặng vào mùa đông, trời hanh khô.

-Da khô, đóng vảy

-Da màu trắng, xám hoặc nâu, xám hoặc trắng, vảy màu đậm hơn bình thường, da thường có màu sẫm.

-Vẩy thường xuất hiện nhiều ở khuỷu tay, cẳng chân.

-Da đầu bị bong tróc

-Ngứa da

-Quy mô đa giác hình trên da

-Da khô nghiêm trọng

-Da dày hơn bình thường

Nguyên nhân gây bệnh da cá:

-Yếu tố di truyền là chủ yếu

-Người mắc một số bệnh như: ung thư, suy thận mãn, bệnh tuyến giáp cũng có thể bị bệnh da cá (tuy nhiên trường hợp này rất hiếm gặp)

-Do mắc các bệnh rối loạn khác trên da như á sừng, eczema...

Tây y điều trị bệnh da cá như thế nào?

Hiện nay tây y chưa tìm ra loại thuốc đặc hiệu để điều trị bệnh da cá. Tuy nhiên một số phương pháp có thể giúp giảm bớt tính chất nghiêm trọng của bệnh:

-Sử dụng kem tẩy tế bào chết và thuốc mỡ: Sử dụng kem và thuốc mỡ theo toa có chứa chất hydroxy axit chẳng hạn như: axit lactic và axit glycolic để kiểm soát việc bệnh phát triển ở quy mô rộng hơn và giúp làm tăng độ ẩm cho da.

-Thuốc uống: Bác sĩ có thể kê toa thuốc vitamin A có nguồn gốc từ retinoids làm giảm việc sản xuất các tế bào da, tuy nhiên loại thuốc này có tác dụng phụ như: rụng tóc, sưng môi, mắt, ảnh hưởng đến xương. Phụ nữ mang thai sử dụng thuốc này có thể gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi.

Theo Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn

********************************