Lở miệng

Đại cương

Miệng lở loét là chỉ chứng miệng má quanh môi, phát sinh những nốt mọng nước sắc trắng loét nát

Điều trị

1. Tâm nhiệt

Triệu chứng: nơi lở miệng đỏ tươi và đau, tâm phiền mất ngủ, tiểu tiện vàng sẻn là âm hư hoả vượng tâm kinh quá nhiệt

Bài thuốc:Trần thị tả tâm thang

Miệng lở loét tâm nhiệt		Sinh địa	30	S Cam thảo	6	Hoàng bá	9
Nữ trinh tử	15	Qui bản	9	Thục cốc nha	15	Mộc thông	3
Xuyên Hoàng liên	3	Tri mẫu	9	Hạn liên thảo	15	Sinh cốc nha	15

Mất ngủ gia Bá tử nhân 9, Táo nhân 9, Dạ giao đằng 30. tiểu tiện vàng đỏ gia Sa tiền 15, Phục linh 12. đại tiện bí gia Đại hoàng 9. Lưng sợ lạnh gia Nhục quế 1, phụ phiến 1.5

2. Vị nhiệt

Triệu chứng: miệng lở lan tới chân răng, môi, má sưng đỏ nóng rát, khát nước, tâm phiền, cồn cào hay đói

Thanh tả vị hoả

Bài thuốc: Ngọc nữ tiễn gia giảm

Miệng lở loét vị nhiệt		Thạch cao	30	S Cam thảo	6	Huyền sâm	15
Lô căn	30	Thạch hộc	15	Tri mẫu	9	Sinh địa	30
Mạch môn	9	Thiên hoa	30	Liên kiều	15

3. Âm hư

Triệu chứng: miệng lở tái phát nhiều lần, họng khô, miệng ráo, khát ưa uống lạnh, chóng mặt, hoa mắt, tâm phiền nóng nẩy, mỏi lưng, đại tiện khô

Tư âm giáng hoả

Bài thuốc: Dưỡng âm thanh nhiệt thang (Từ triệu hồng )

Miệng lở loétâm hư 1		Sinh địa	15	Bạch thược	12	Mạch môn	10
Đan bì	12	Chi tử	10	Hoài sơn	12	Nữ trinh tử	12
Thục địa	15	Thiên ma	10	Hoàng cầm	12	Huyền sâm	12
Cát cánh	12	Địa cốt bì	12	S Cam thảo	10

Hoặc bài: Ngoan cố tính khẩu mi phương

Miệng lở loétâm hư 2		Sinh địa	12	Thục địa	12	Thiên ma	10
Nhân trần	10	Huyền sâm	10	Thạch hộc tươi	12	Phục linh	12
Mạch môn	10	Tỳ bà diệp nướng	10	Cam thảo	6

Bệnh mới gia tiêu Sơn tra,Liên kiều, Ngân hoa đều 10, ăn kém gia sinh cốc nha 10, thục cốc nha 10

4. Thấp nhiệt

Triệu chứng: loét táiphát nhiều lần, miệng đắng miệng nhớt, tiểu tiện vàng, ăn kém, đại tiện khó đi, là do thấp nhiệt nung nấu

Bài thuốc: Lý thị thiệt lạn thang

Miệng lở loét thấp nhiệt		Ngân hoa	10	Kinh giới	6	Xích thược	12
Kỳ đà	6	Hoàng bá	6	Xương truật	6	Liên kiều	10
S Cam thảo	6	Cương tàm	6	Toàn yết	3 con	Ngô công	3 con

Mỗi ngày 1 thang chia 3 lần uống. Dùng 3-4 lần thấy hiệu quả ngay, khi đã khỏi hẳn thì ngừng uống.

Thấp nhiều dùng Hồ liên thang. Nhiệt độc nhiều dùng Phức phương liên truật thang

5. Khí âm hư

Triệu chứng: Dùng nhiều thuốc tâylàm miệng lưỡi lở loét, miệng khô họng đau, thở gấp, tim đập nhanh, chóng mặt, yếu sức

ích khí dưỡng âm, sinh tân chỉ khát

Bài thuốc: Ích khí dưỡng âm hoàn

Miệng lở loét khí âm hư	Đẳng sâm	Bạch truật	Thiên ma
Ngũ vị	Đan bì	Sinh địa	Hoàng kỳ
Bạch thược	Thiên hoa	Kỉ tử	Lọc giác sương
Mộc hương	Phật thủ	Phá cố chỉ	Thạch hộc
Mạch môn

dùng ngoài

		Băng phiến	10	Axit boric	10	Hoàng bá	10
Bồ hoàng	10	Chu sa	10	Nhi trà	10	Hoàng liên	10

Nghiền nhỏ rắc vào chỗ đau ngày 2-3 lần

Tham khảo lưỡi lở loét

Dùng thêm bài

Gia vị tứ vật thang		Sinh địa	12	Xích thược	20	Xuyên khung	9
Hoàng liên	6	Cốc nha	10	Thần khúc	10	Chi tử	12
Bạch thược	20	Hoàng cầm	9	Hoàng bá	12	Mạch nha	10
Đan sâm	15